
عرضه اولیه، از جمله معاملات کمریسک اما سودآور در بازار بورس است که برای سرمایهگذاران فعال در این حوزه اهمیت بسزایی دارد. به زمانی که شرکتی برای اولین بار سهام خود را در بورس یا فرابورس به فروش بگذارد، عرضه اولیه گفته میشود. تجربه نشان داده است بیش از ۹۰ درصد عرضه اولیههای ارائهشده به سوددهی میرسند، در نتیجه برای سرمایهگذاری در بورس حکم طلا را دارند. این ویژگی برای فعالان بازار همیشه جذاب بوده است. در صورتی که شما بدانید عرضه اولیه چیست و چگونه معامله میشود، میتوانید در بازار بورس به کسب سود بپردازید.
عرضه اولیه چیست؟
عرضه شدن سهام یک شرکت برای اولین بار در بورس یا فرابورس را عرضه اولیه (IPO) میگویند. عرضه این سهمها در روزها و ساعتهایی از قبل مشخص شده انجام میشود و سرمایهگذاران میتوانند برای خرید در ساعات مشخص شده اقدام به ثبت سفارش کنند.
یکی از دلایل عرضه اولیه شرکتها، جذب سرمایه لازم برای توسعه و گسترش فعالیتهای شرکت است. با عرضه سهام به عموم، شرکت میتواند منابع مالی جدیدی را جذب کند که این منابع برای پروژههای جدید، تحقیق و توسعه، افزایش ظرفیت تولید یا تسویه بدهیها مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین عرضه اولیه میتواند اعتبار و شفافیت شرکت را افزایش دهد. به همین علت، شرکتهای سهامی عام دسترسی به منابع مالی بیشتری نیز دارند.
نحوه ثبت سفارش خرید عرضه اولیه
برای ثبت سفارش آفلاین نیاز است تا ابتدا وارد سامانه رابین تریدر شده و در قسمت پرتفوی گزینه عرضه اولیه را انتخاب کنید.
پس ازاینکه وارد حساب کاربری خود شدین در قدم بعدی اطلاعات مربوط به نماد در حال عرضه به نمایش درآمده و مواردی از قبیل زمان عرضه، دامنه قیمت، سقف تعداد سهمیه هر کد معاملاتی و حداکثر نقدینگی مورد نیاز درج خواهد شد. با در نظر گرفتن این موارد میتوانید گزینه «ثبت درخواست خرید» را انتخاب کنید.
سپس، پنجره ارسال سفارش آفلاین به نمایش درخواهد آمد. این پنجره حاوی اطلاعات مربوط به عرضه اولیه بوده.
به این نکته توجه کنید که سفارش در زمان اعلام شده از سوی ناظر ارسال میشود و نیاز است تا پیش از زمان عرضه، از کافی بودن قدرت خرید خود اطمینان حاصل کنید. در صورت ناکافی بودن وجه موجود در قدرت خرید، سفارش متناسب با مانده موجود در آن زمان ارسال خواهد شد. یعنی تعداد سهمی که برای شما خریداری میشود، متناسب با مبلغ موجود در قدرت خرید شما خواهد بود.
با انجام موفقیتآمیز این مراحل در سامانه رابین تریدر حتی در صورتی که شرایط استفاده از سامانه معاملاتی خود را در روز عرضه نداشته باشید، سفارش برای شما ثبت شده و امکان شرکت در عرضههای اولیه را خواهید داشت.
سوالات متداول
افرادی که در این عرضهها شرکت میکنند صرفا فقط افراد حرفهای نیستند. اگر از دانشهای تحلیلی در بازارهای مالی برخوردار نیستید میتوانید برای شروع فعالیت خود در بورس از این عرضهها استفاده کنید. محتوای مورد زبانه
معمولا با توجه به قیمتگذاری هر سهم برای عرضه اولیه، دامنه قیمتی مجاز برای ارسال سفارش خرید عرضه اولیه بهگونهای تعیین میشود که برای خریداران عموما یک سود حداقلی ایجاد کند. به همین خاطر، معمولا عرضههای اولیه با استقبال فعالان بازار سرمایه روبرو میشوند و این موضوع باعث میشود سهام تخصیص یافته به هر کد معاملاتی کمتر از حداکثر سهام قابل تخصیص شود.
در آگهی رسمی عرضهاولیه، مواردی مانند نام سهم قابل عرضه، تاریخ روز عرضه اولیه، تعداد سهام قابل عرضه، مدیر عرضه، متعهد عرضه، درصد میزان سقف تعهد خرید، حداکثر تعداد سهم قابل خرید توسط هر خریدار حقیقی و حقوقی، دامنه قیمتی مجاز برای ثبت سفارش و زمان ثبت سفارش اطلاع رسانی میشود. البته معمولا زمان دقیق ثبت سفارش و موارد ضروری، در روز عرضه اولیه و از طریق پیامهای ناظر بازار اعلام میشود.
با توجه به این که خرید عرضه اولیه، اغلب یک معامله پرسود در بورس به شمار میرود، یکی از دغدغههای اساسی سرمایهگذاران، آگاهی از زمان مناسب فروش عرضه اولیه است. سهامداران میتوانند از فردای روز عرضه، سهام خود را به فروش برسانند اما برای دانستن بهترین زمان فروش سهم، باید برخی جوانب را بررسی کرد، از جمله:
- ارزیابی وضعیت فعلی و آینده شرکت عرضهشده در بازار بورس
- توجه به میزان بزرگی و کوچکی شرکت عرضهشده در بازار بورس
- مطالعه تحلیل بنیادی سهام عرضه اولیه در سایتهای تحلیل بازار و کانالهای خبری کارگزاریها
- بررسی رفتار سهامداران عمده در معاملات سهم پس از عرضه اولیه
- بررسی روند فعلی بازار بورس که مانند هر فعالیت اقتصادی دیگر دارای دورههای متفاوتی از رکود، رشد و رونق است
در پاسخ به این که چه زمانی برای فروش عرضه اولیه بهتر است، قطعیتی وجود ندارد و به عوامل مختلفی مانند اهداف و انتظارات از سهم، نیاز به نقدینگی حاصل از عرضه اولیه، آینده شرکت و… بستگی دارد؛ اما بهطور کلی، افزایش یا کاهش قیمت عرضه های اولیه در روزهای پس از عرضه، مانند تمامی سهام موجود در بازار سرمایه، به میزان عرضه و تقاضای بازار مربوط است. با این اوصاف بهتر است تا زمانی که صف خرید عرضههای اولیه ادامه دارد، سهامداران به سرمایهگذاری ادامه دهند. در ادامه نیز با توجه به شرایط بازار و شرکت میتوان برای فروش یا نگهداری سهم اقدام کرد.
همانطور که اشاره کردیم، انتشار سهام شرکتها برای اولین بار به عنوان عرضه اولیه شناخته میشود. سهام شرکتها در IPO، ارزانتر از ارزش واقعی آن است و در بیشتر مواقع عرضههای اولیهای که در بورس ارائه میشود، سودآور هستند. پس از روز عرضه، سهام وارد بازار میشود و معاملات عادی خود را آغاز میکند و تا زمانی که عرضه برای خرید سهام وجود داشته باشد، شخص میتواند آن را با قیمت قابل معامله در بازار بخرد. سرمایهگذاران باید پس از تبدیل شدن عرضه اولیه به سهام و برای متعادل شدن قیمت آن، به بررسی همهجانبه عوامل متعدد اثرگذار در سهم بپردازند و با احتیاط و بررسی تحلیلی، اقدام به ثبت سفارش کنند.
عرضه های اولیه به تفکیک سالها